W jaki sposób wyleczyć płaskostopie?
Płaskostopie należy do schorzeń, na które cierpi blisko 40 proc. populacji. Najczęściej rozpoznawana jest u dzieci w wieku wczesnoprzedszkolnym i przedszkolnym, choć może też wystąpić u osób dorosłych. Płaskostopie jest potocznie nazywane przez medyków platfusem. Jakie są rodzaje płaskostopia, jego przyczyny i objawy?
Zauważyłeś u siebie objawy płaskostopia? Umów się do naszej Poradni Ortopedycznej
w Centrum Medycznym BetaMed telefonicznie ☎ 32 420 29 00
lub skorzystaj z czatu dostępnego na stronie.
Co to jest płaskostopie?
Płaskostopie potocznie nazywane jest platfusem i jest to rodzaj deformacji stopy. Sklepienie stopy poza kośćmi utrzymują więzadła, mięśnie i ich ścięgna. W sytuacji gdy dochodzi do osłabienia mięśni lub nadmiernego rozciągnięcia się więzadeł, sklepienie stopy obniża się i powoduje płaskostopie.
Jeśli przyjrzymy się zdrowej stopie, to możemy zobaczyć, że układa się ona w łukowatą krzywiznę, a jej kości kształtują się w linii prostej. Stopa styka się z podłogą trzema punktami: piętą, pierwszą kością śródstopia oraz piątą kością śródstopia. Jednak, kiedy więzadła stopy są zbyt słabe albo ciężar, który dźwigają jest zbyt duży, to aby utrzymać prawidłowy układ stopy — dotyka ona podłoża całą swoją powierzchnią, zamiast wyżej wymienionymi trzema punktami.
Rodzaje płaskostopia
W tym schorzeniu wyróżnia się kilka rodzajów. Wyżej opisywaliśmy płaskostopie fizjologiczne, a teraz czas na dwa kolejne — płaskostopie podłużne i płaskostopie poprzeczne.
Płaskostopie podłużne
Jeśli chodzi o ten rodzaj płaskostopia, to charakterystyczną cechą dla niego jest obniżenie łuku przyśrodkowego stopy, która jest pozbawiona swojego wyprofilowania i traci wówczas właściwości amortyzacyjne. Niestety wpływa to bardzo negatywnie na praktycznie każdą część narządu ruchu. Taka deformacja stopy powoduje przeciążenia oraz przykre konsekwencje zdrowotne.
Płaskostopie poprzeczne
Rodzaj ten cechuje się spłaszczeniem stopy w jej wymiarze poprzecznym. Co to oznacza? Oznacza to, że nie dochodzi do poszerzenia przódstopia i obciążenia go niemalże całkowicie. Normalnie stopa powinna się wspierać jedynie na pierwszej i piątej kości śródstopia, a zachwianie tej równowagi prowadzi do opisanej wyżej deformacji.
Warto tutaj zaznaczyć, że płaskostopie poprzeczne i podłużne najczęściej występują razem.
Przyczyny płaskostopia
Do najczęstszych przyczyn płaskostopia należą czynniki genetyczne — jest większe prawdopodobieństwo wystąpienia platfusa, gdy pojawiły się on już wcześniej u kogoś w rodzinie. Jakie są jeszcze inny przyczyny płaskostopia?
- otyłość
- cukrzyca
- choroby o podłożu reumatycznym
- procesy starzenia się organizmu
- urazy w okolicach kończyny dolnej
- wiotkość więzadeł stopy
- przeciążenia generowane podczas ciężkiej pracy fizycznej
- nieprawidłowy dobór obuwia
- noszenie butów na wysokim obcasie
- zaburzenia o podłożu hormonalnym
- uprawianie sportu na zbyt twardym podłożu — np. beton
- osłabienie siły mięśniowej stopy
Jakie są objawy płaskostopia?
Najczęstszym objawem płaskostopia jest ból stóp i łydek. Jakie są jeszcze objawy platfusa?
- dolegliwości bólowe w okolicy podbicia
- rogowacenie podeszwowej części śródstopia
- modzele oraz odciski występujące w okolicy podeszwy stóp
- zmiany zwyrodnieniowe — np. jak haluksy
- pocenie stóp i powracające grzybice
- nagniotki i odciski
- zaburzenia krążenia
- pieczenie i wrażliwość czuciowa
- obrzęki stóp
- pajączki i krwiaki
- ciężki kołyszący się chód
- męczliwość stóp
- stawianie stóp lekko na zewnątrz
- koślawy paluch
- palce młotkowate
W jaki sposób można rozpoznać płaskostopie?
Rozpoznanie płaskostopia u dzieci i dorosłych można określić na specjalnym urządzeniu zwanym podoskopem, który umożliwia statyczne badanie — ocenę wad stóp metodą odbicia lustrzanego.
Kolejnym już zaawansowanym urządzeniem, dzięki któremu możemy zdiagnozować płaskostopie jest podobaroskop. To komputerowa platforma, która bada rozkład nacisku na podeszwową stronę stopy. Samemu też możemy sprawdzić, czy mamy płaskostopie. Musimy zmoczyć stopy i stanąć na boso, na płaskiej powierzchni (np. na betonie), na której odcisną się kontury naszych stóp. Zaznaczą się wówczas charakterystyczne wcięcia po wewnętrznej stronie stopy lub ich brak. Stopa płasko-koślawa bolesna tego wcięcia nie będzie miała.
Jak leczyć płaskostopie?
Jak wygląda leczenie płaskostopia? Leczenie płaskostopia może przebiegać na kilka płaszczyznach jednocześnie. Ogromne znaczenie mają regularne ćwiczenia na płaskostopie. Może to być turlanie piłki stopą lub rysowanie stopami kształtów. Część ćwiczeń na płaskostopie przypomina po prostu dziecięce zabawy, ale niepozornie mają bardzo duże znaczenie w walce z płaskostopiem.
Wkładki ortopedyczne — są zalecane osobom cierpiącym z powodu deformacji stopy. Peloty ortopedyczne to specjalne wkładki dostosowane do płaskostopia poprzecznego, są one specjalnie wyprofilowane do butów wspierających łuk stopy. Fizjoterapia płaskostopia oprócz masaży obejmuje również kinesiotaping.
Lekarz może również przepisać leki zmniejszające ból i niesteroidowe leki przeciwzapalne. Możliwe jest też leczenie operacyjne platfusa np. poprzez wszczepienie implantu lub przecięciu kości i jej stabilizacji w odpowiednim położeniu.
Jakie buty trzeba nosić przy tym schorzeniu? Stopy płasko-koślawe muszą mieć dobrze dopasowane obuwie, a w nim wygodną i miękką wkładkę. Warto też, aby to obuwie było z oddychającą cholewką i elastyczną podeszwą.
Ćwiczenia na płaskostopie
Dużą rolę w leczeniu pełnią dobrze dobrane ćwiczenia na płaskostopie. Celem ćwiczeń jest nauka obciążania trzech charakterystycznych punktów w stopie — pod dużym palcem, małym palcem i piętą. Oto przykład jednego z ćwiczeń:
Siadamy na krześle z nogami ugiętymi pod kątem 90 stopni w stawach kolanowych. Nasze stopy przylegają do podłogi. Pod jedną ze stóp umieszczona jest kartka. Kartka wyciągana jest spod stopy pacjenta przez drugą osobę. Ćwiczący ma za zadanie w tym czasie przytrzymać kartkę całą powierzchnią stopy. Jeśli wada występuje obustronnie to ćwiczenie powtarzamy na obie stopy.
Do czego może prowadzić nieleczone płaskostopie?
Nieleczone płaskostopie może prowadzić do powracających odcisków, pęcherzów i otarć. Największym problemem będą także większe przeciążenia i szybsze zużywanie się stawów. Pacjenci chorujący na to schorzenie są narażeni na inne deformacje stopy, m.in. palucha koślawego lub palców młotkowatych. Dodatkowo mogą też pojawić się bóle stawu skokowego, kolanowego, kręgosłupa i biodra.
Płaskostopie u dzieci
Płaskostopie u dzieci nie musi budzić niepokoju u rodziców — szczególnie u maluszków. U nich siła mięśni jest niska, a więzadła są naturalnie wiotkie, co może powodować obniżanie się wysklepienia stopy dziecka. Razem z rozwojem dzieci mięśnie i więzadła wzmacniają się, ilość tkanki tłuszczowej w stopie maleje, a przyśrodkowa część stopy się podnosi. Po kilku latach dochodzi do ostatecznego ukształtowania się łuków stopy i wtedy rodzice mogą zaobserwować czy stopa rozwija się prawidłowo, czy też nie.
Zauważyłeś u siebie objawy płaskostopia? Umów się do naszej Poradni Ortopedycznej
w Centrum Medycznym BetaMed telefonicznie ☎ 32 420 29 00
lub skorzystaj z czatu dostępnego na stronie.
https://polmed.pl/zdrowie/plaskostopie-u-doroslych-i-dzieci-przyczyny-deformacji-i-metody-leczenia/
