Co to jest klasterowy ból głowy?
Klasterowy ból głowy to jedna z najcięższych dolegliwości bólowych, której ataki potrafią pojawiać się w seriach, wywołując ogromny dyskomfort. Zrozumienie tej choroby jest kluczowe dla skutecznego zarządzania objawami i poprawy jakości życia pacjentów. Jakie są objawy i leczenie tej choroby przewlekłej?
Jeśli u Ciebie lub Twoich bliskich wystąpił klasterowy ból głowy,
umów wizytę do naszego Neurologa w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .
Co to jest klasterowy ból głowy?
Klasterowy ból głowy to występujący po jednej stronie i bardzo silny ból w pobliżu oczodołu. Ból pojawia się nagle i może trwać nawet od kilku minut do 3 godzin. Ból klasterowy głowy występuje zawsze po tej samej stronie — nigdy nie na przemian (lewa bądź prawa strona głowy). Inna nazwa tej choroby to zespół Hortona lub ból głowy Hortona.
Klasterowy ból głowy często zaczyna się o określonej porze, zwykle podczas snu, wywołując nagłe przebudzenie. Przerwy między kolejnymi atakami mogą wynosić od kilku godzin do dwóch dni. Po pewnym czasie częstotliwość napadów zmniejsza się, aż w końcu mogą całkowicie ustąpić
Jaka jest przyczyna klasterowego bólu głowy?
Przyczyny klasterowego bólu głowy nie są do końca poznane, ale istnieją pewne hipotezy oraz czynniki ryzyka, które mogą wpływać na ich występowanie:
- nadaktywność podwzgórza — badania obrazowe wykazały, że w czasie napadów bólu aktywuje się tylna część podwzgórza, co może wskazywać na jego rolę w wywoływaniu objawów
- zapalenie i ucisk nerwu trójdzielnego — sugeruje się, że zapalenie w okolicy tego nerwu prowadzi do ucisku i bólu; może to być związane z obrzękiem naczyń i zmniejszonym przepływem krwi w tętnicach
- czynniki genetyczne — klasterowe bóle głowy często występują w rodzinach, choć nie udowodniono bezpośredniego podłoża genetycznego
- czynniki wywołujące — sen, stres, zmiany sezonowe (częściej wiosną i jesienią), palenie tytoniu, nadużywanie kofeiny oraz stosowanie niektórych leków (np. rozszerzających naczynia) mogą prowokować napady bólu
- styl życia — osoby narażone na wysoki stres lub przebywające w warunkach wysokogórskich również są bardziej podatne na klasterowe bóle głowy
Jak często występuje klasterowy ból głowy?
Choroba ta występuje znacznie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Klasterowe bóle głowy są rzadsze niż np. migrena i stanowią jedynie około 0,1% wszystkich rodzajów bólów głowy, z którymi pacjenci zgłaszają się do lekarza. Zazwyczaj pojawiają się między 10. a 30. rokiem życia, choć u kobiet mogą wystąpić później, nawet po 40. roku życia.
Objawy klasterowego bólu głowy
Klasterowy ból głowy objawia się najczęściej w okolicach oczodołu, ale może też promieniować do tyłu głowy lub szczęki. Jakie są pozostałe objawy bólu klasterowego głowy?
- zaczerwienienie lub łzawienie oka, które znajduje się po bolącej stronie głowy
- opadająca powieka
- zatkany nos lub katar
- niepokój
- zwiększona potliwość twarzy
Jak wygląda rozpoznanie bólu klasterowego głowy?
Diagnostykę klasterowego bólu głowy należy rozpocząć od dokładnego wywiadu (badanie podmiotowe) oraz badania przedmiotowego. Klasterowy ból głowy jest uznawany za pierwotny typ bólu, co oznacza, że nie wynika z wykrywalnych zmian organicznych. Aby wykluczyć takie przyczyny, szczególnie w przypadkach nietypowych objawów, zaleca się wykonanie rezonansu magnetycznego głowy. Badanie to jest wskazane np. wtedy, gdy:
- objawy bólu głowy nie odpowiadają typowemu obrazowi klasterowego bólu
- bóle utrzymują się dłużej niż 3 godziny
- strona występowania bólu zmienia się podczas kolejnych ataków
W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić inne możliwe przyczyny, takie jak:
- zapalenie zatoki szczękowej
- zapalenie tętnicy skroniowej
- półpasiec oczny
- neuralgia nerwu trójdzielnego
- zespół Tolosy-Hunta
- migrena
- schorzenia powodujące wtórne bóle trójdzielno-autonomiczne, np. gruczolak przysadki
Leczenie klasterowego bólu głowy
Przy leczeniu klasterowych bólów głowy leki przeciwbólowe dostępne bez recepty rzadko okazują się skuteczne. Jednym z najefektywniejszych sposobów łagodzenia bólu jest podanie sumatryptanu (podskórnie) lub inhalacja 100% tlenu przez około 10 minut.
W profilaktyce, mającej na celu zapobieganie kolejnym atakom, lekarz może zalecić doustne leki, takie jak ergotamina, werapamil czy kwas walproinowy. Najczęściej wybieranym preparatem jest werapamil. W niektórych przypadkach włącza się również glikokortykosteroidy.
Jeśli leczenie farmakologiczne nie przynosi efektów, można rozważyć metody inwazyjne. Jedną z opcji jest zabieg chirurgiczny, podczas którego uszkadza się zwój nerwu trójdzielnego lub wykonuje jego nastrzyknięcie lidokainą bądź glicerolem. Niestety, takie procedury wiążą się z ryzykiem powikłań, m.in.: zaburzenia czucia twarzy, zbaczanie żuchwy czy owrzodzenie rogówki.
Do jakiego lekarza się udać z tą przypadłością? W przypadku klasterowych bólów głowy należy się udać do lekarza pierwszego kontaktu lub do specjalisty, jakim jest neurolog.
Czy możliwe jest wyleczenie klasterowego bólu głowy?
Ból klasterowy głowy jest chorobą przewlekłą. Odpowiednio dobrane leczenie może pomóc w wydłużeniu okresów remisji oraz zmniejszeniu liczby napadów w trakcie trwania klasteru. Symptomy tej choroby mogą ustąpić nawet na kilka lat, jednak zazwyczaj dochodzi do nawrotów.
Jeśli u Ciebie lub Twoich bliskich wystąpił klasterowy ból głowy,
umów wizytę do naszego Neurologa w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .
https://www.aspirin.pl/bole-glowy/klasterowy-bol-glowy
https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/146312,klasterowy-bol-glowy
