Endodoncja co to jest?

Endodoncja — zwana też inaczej leczeniem endodontycznym i leczeniem kanałowym stanowi bardzo istotny obszar stomatologii, który ma na celu ratowanie zębów dotkniętych zaawansowanymi infekcjami lub uszkodzeniami. Jak wygląda endodoncja w praktyce? Jakie są wskazania do wykonania leczenia kanałowego?

Musisz przeprowadzić leczenie kanałowe?
Umów się do naszego Stomatologa w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .

Co to jest endodoncja?

Tak jak już wspomnieliśmy, endodoncja potocznie nazywana jest leczeniem endodontycznym lub leczeniem kanałowym. Zabieg polega na usunięciu miazgi komory zęba lub z kanałów korzeniowych zęba. Miazga to galaretowata substancja, która zawiera naczynia krwionośne i limfatyczne, komórki oraz nerwy. Później kanał zęba jest opracowywany specjalnymi pilnikami endodontycznymi i obficie płukany płynami do nawilżania kanałów korzeniowych. Ich zadaniem jest usunięcie resztek zębiny, bakterii itp. Na koniec kanał zęba jest tak opracowany mechanicznie i chemicznie, że jest wypełniany materiałami do tego przeznaczonymi.

Podstawowe zabiegi endodontyczne

W endodoncji wyróżniamy trzy podstawowe zabiegi endodontyczne:

Jednowizytowe leczenie kanałowe

Przy takiej jednej wizycie zabieg dotyczy zębów z nieodwracalnym stanem zapalnym miazgi. W ciągu jednej wizyty stomatolog — endodonta może przy użyciu precyzyjnych narzędzi udrożnić, opracować i wypełnić kanały specjalnym materiałem (gutaperką). Po tym leczeniu ząb należy odbudować mocnym wypełnieniem, które często stomatolog wzmacnia włóknem szklanym lub w przypadku trzonowców — koroną protetyczną.

Kilkuwizytowe leczenie endodontyczne

Niestety w niektórych przypadkach, leczenie endodontyczne nie kończy się na jednej wizycie, a na kilku. Podczas wizyt najpierw kanały zęba są udrażniane i opracowywane, później wkładany jest specjalny materiał leczniczy, a dopiero na następnej kanały są szczelnie wypełniane i odbudowywane.

Powtórne leczenie endodontyczne (reendo)

Powtórne leczenie endodontyczne inaczej nazywane reendo. Jest ono niezbędne do wykonania po niepoprawnym i wcześniejszym leczeniu — niedokładne opracowanie kanałów, brak opracowania któregoś z kanałów, nieszczelne wypełnienie i wiele innych. Ząb po takim powtórnym leczeniu kanałowym zazwyczaj musi zostać odbudowany wkładem koronowym (onlay) lub koroną protetyczną.

Wskazania do zastosowania leczenia kanałowego

Jakie są wskazania do zastosowania leczenia endodontycznego? Jest ich dość sporo, jednak my wymienimy te najważniejsze:

głębokie ubytki próchnicowe
martwica miazgi
zgorzele miazgi
urazy mechaniczne zęba — zwichnięcia, złamania zęba
planowe leczenie protetyczne
zapalenia tkanek okołowierzchołkowych
nieprawidłowo wykonane na pierwszej wizycie leczenie kanałowe zęba — np. nieszczelne wypełnienie kanałów zęba

Leczenie endodontyczne — rozpoznanie

Tak jak lekarz specjalista, tak stomatolog zawsze rozpoznanie problemu zaczyna od wywiadu medycznego pacjenta. Pacjent powinien poinformować o bólu, wrażliwości, opuchliznach, krwawieniach dziąseł i innych dolegliwościach związanych z zębami.

Stomatolog w następnej kolejności przechodzi do badań klinicznych jamy ustnej. Takie badanie obejmuje oglądanie i badanie dotykowe zębów oraz dziąseł. Endodonta musi sprawdzić, czy są widoczne oznaki infekcji, takie jak czerwone opuchnięte dziąsła czy zmiany w kolorze zęba.

Specjalista może skierować pacjenta na badanie rentgenowskie. Badanie to jest kluczowym narzędziem diagnostycznym w przypadku leczenia endodontycznego. Ze zdjęć rentgenowskich, które wykonuje się punktowo lub panoramicznie można ocenić stan korzeni zęba, obecność infekcji lub ewentualne zmiany patologiczne.

Jak wygląda leczenie endodoncji?

Jaki jest przebieg endodoncji? Każdy przypadek endodoncji jest inny, ale niektóre etapy są do siebie zbliżone i wyglądają następująco:

Stomatolog endodonta znieczula okolice leczonego zęba.
Komora zęba jest otwierana, a z niej usuwa się martwą lub żywą miazgę.
Następnym krokiem w przebiegu leczenia endodontycznego jest opracowanie kanałów zęba przy użyciu narzędzi kanałowych, kilkukrotnie płucze się je środkami odkażającymi. Istotnym krokiem jest dokładne i precyzyjne opracowanie kanałów.
Po opracowaniu kanałów należy je osuszyć.
Kanały są wypełniane najlepszym materiałem leczniczym — gutaperką. Jej zadaniem jest szczelne zamknięcie światła kanału na całej jego długości, w celu wyeliminowania przenikania bakterii do tkanek zęba.
Ostatnim krokiem jest odbudowa zęba. Jest ona zależna od rodzaju leczonego zęba w zakresie użytego materiału i wielkości odbudowy. W przypadku leczenia zębów trzonowych z dużym wypełnieniem ubytku należy te zęby pokryć koroną protetyczną.

Czy w ramach NFZ można wykonać endodoncję?

Narodowy fundusz zdrowia dla osób dorosłych refunduje wykonanie leczenia kanałowego, ale jedynie dla zębów przednich — kłów i siekaczy. Z kolei dzieci i kobiety w czasie ciąży oraz połogu mają leczenie endodontyczne wszystkich zębów za darmo.

Leczenie kanałowe — fakty i mity

LECZENIE KANAŁOWE BOLI — MIT

Wiele osób myśli, że leczenie endodontyczne boli. Jednak obecnie rynek stomatologiczny ma szeroką ofertę znieczuleń. Dzięki nim zabiegi stomatologiczne przebiegają praktycznie bez żadnego bólu.

NASZ ZĄB PO TAKIM LECZENIU JEST MARTWY — FAKT

Ząb, który musi przejść leczenie endodontyczne jest zębem martwym. Podczas zabiegu dochodzi do pozbawienia zęba nerwów oraz naczyń krwionośnych i limfatycznych. Dzięki czemu nie posiada on już zdolności do obrony oraz regeneracji.

PO LECZENIU ENDODONTYCZNYM NASZ ZĄB JEST BARDZIEJ KRUCHY — FAKT

Taki ząb faktycznie jest bardziej kruchy od żywych zębów, ponieważ nie podlega on już procesom odżywczym.

Endodoncja mikroskopowa

Leczenie endodontyczne można przeprowadzić także za pomocą mikroskopu endodontycznego. W wielu przypadkach możemy uniknąć konieczności usunięcia zęba lub zębów. Ten rodzaj endodoncji jest uważany za jeden z najdokładniejszych metod, jakimi obecnie dysponuje stomatologia. Mikroskop endodontyczny ma 25-krotne powiększenie i odpowiednie oświetlenie pola zabiegowego. Umożliwia to dokładnie opracowanie kanałów zębowych.

Jakie są zalety przeprowadzenia endodoncji mikroskopowej?

pozwala na powiększenie leczonego zęba, czyli dokładne oczyszczenie systemu kanałowego, co jest bardzo ważne dla powodzenia leczenia endodontycznego
zapewnia lepszą widoczność i skraca czas leczenia
zwiększa gwarancję szczelności wypełniania kanałów zęba
zapewnia większą precyzyjność i dokładność