Co wiesz o… jajku?
Wielkimi krokami zbliża się Wielkanoc, a co za tym idzie na naszych stołach pojawią się rozmaite potrawy i przekąski. Niewątpliwie część z nich będzie zawierała w sobie jajko, w końcu to symbol nadchodzących Świąt! Warto zatem zastanowić się jakie właściwości kryje w sobie jajko!
Według Światowej Organizacji Zdrowia tygodniowo dopuszcza się zjedzenie 10 jajek, włącznie z tymi wykorzystanymi do ciast, makaronu czy panierowania kotletów. Osoby zdrowe mogą pozwolić sobie na jedno jajko dziennie, z kolei te, z podniesionym poziomem cholesterolu do 1-2 jaj tygodniowo. Z kolei dietetycy są zdania, że osoby zdrowe powinny tygodniowo spożywać 4-5 jajek.
Biorąc pod uwagę zawartość aminokwasów, czyli związków białkowych, jajko jest najlepszym źródłem pełnowartościowego białka z łatwością przyswajalnego przez organizm. Zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, czyli takie, które nie są wytwarzane przez człowieka.
Niezależnie czy zjadamy dużo czy mało jajek należy pamiętać, że są one kwasotwórcze. Dlatego, aby zachować równowagę kwasowo-zasadową powinno łączyć się je z produktami zasadotwórczymi: pieczywem, warzywami, kaszą.
Białko kontra żółtko
- Białko zawiera aż 90% wody, 1% węglowodanów, 9% aminokwasów i ma tylko 45kcal w 100 gramach.
- Żółtko z kolei w 2/3 złożone jest z lipidów (trójglicerydy, fosfolipidy i cholesterol), w związku z tym wartość kaloryczna żółtka to około 350 kcal w 100 gramach!
Jajko – lecytyna
Lecytyna zwana także „pogromcą tłuszczu” to składnik żółtka, posiadający właściwości emulgujące. Jej zadaniem jest rozbicie spożytych tłuszczów oraz cholesterolu, blokując odkładanie się blaszki miażdżycowej. Korzystnie działa także na wątrobę, przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego oraz bierze udział w hamowaniu niepożądanych procesów utleniania.
Barwniki w jajku
W jajku obecne są 2 barwniki:
- ksantofil – zapobiega gromadzeniu się złogów na ściankach tętnic
- luteina – działa jak filtr ochronny, zabezpieczający przed promieniowaniem UVA i UVB, zapobiega także uszkodzeniom naczyń siatkówki i fotoreceptorów
Czy wiesz, że…
- Jajka powinno trzymać się w lodówce maksymalnie 3 tygodnie, ale nie dłużej. Niska temperatura spowalnia, ale nie eliminuje procesu starzenia jaj
- Przed włożeniem do lodówki nie należy myć jajek, ze względu na naturalną warstwę ochronną, która hamuje proces starzenia
- Przed przyrządzeniem należy z kolei jajka dokładnie umyć i sparzyć wrzątkiem
- Należy zawsze sprawdzać datę przydatności jajka na stemplu! Gdy rozbijemy jajko – żółtko powinno być zwarte oraz wypukłe, z kolei białko posiadać galaretowatą konsystencję
- Jajko ugotowane na miękko jest lżej strawne niż to ugotowane na twardo, a białko dużo szybciej trawione niż żółtko
- Jajko jest doskonałym źródłem minerałów oraz witamin, wpływa na poprawę wyglądu skóry oraz wzmacnia kości.
- Zjedzenie 1 jajka zaspokaja ok. 25% zapotrzebowania osoby dorosłej na białka!