Wysoki poziom cholesterolu we krwi stał się jednym z najpoważniejszych wyzwań zdrowotnych współczesnego społeczeństwa. Pomimo rosnącej świadomości na temat konsekwencji związanych ze zbyt wysokim poziomem cholesterolu we krwi, wiele osób nadal boryka się z tą kwestią. Jakie są objawy wysokiego cholesterolu? Czy można go wyleczyć?

Jeżeli dostrzegasz u siebie objawy wysokiego cholesterolu,
umów wizytę do naszego Kardiologa w Centrum Medycznym BetaMed
☎  32 420 29 00 .

Cholesterol całkowity — co to jest?

Cholesterol całkowity to lipid, który w ludzkim organizmie jest produkowany przez wątrobę. Jest on także dostarczany do naszego organizmu przy pomocy pożywienia. Cholesterol ten pełni wiele ważnych funkcji w ciele człowieka między innymi:

• bierze udział w produkcji niektórych hormonów i witaminy D
• wchodzi w skład błon komórkowych
• jest składnikiem żółci
• buduje osłonki włókien nerwowych.

Dobry cholesterol a zły cholesterol

Nie każdy z nas zdaje sobie sprawę z tego, że cholesterol jest dzielony na ten dobry i na ten zły. Jak to wygląda w praktyce? Czym się różni cholesterol dobry od tego złego cholesterolu?

CHOLESTEROL DOBRY

Rodzaj ten oznaczamy skrótem HDL. To cholesterol, który charakteryzuje się wysoką gęstością. Cholesterol dobry wspiera istotne procesy zachodzące w naszym organizmie i naczyniach krwionośnych. Jest on przetwarzany głównie w wątrobie, a organizm później wydala go wraz z żółcią lub magazynuje do wykorzystania w przyszłości.

CHOLESTEROL ZŁY

Zły cholesterol określany jest skrótem LDL. Ma on niską gęstość. Cholesterol LDL przenosi lipidy z wątroby do różnych komórek ludzkiego ciała. Optymalne stężenie cholesterolu złego nie powinno wynosić więcej niż 100 mg/dl. Przekroczenie tej normy może prowadzić do magazynowania złego cholesterolu w tętnicach wieńcowych, a to z kolei może mieć wpływ na rozwój bardzo poważnych chorób, często związanych z ryzykiem śmierci.

Jakie są wskazania do zbadania cholesterolu całkowitego? Kto może być narażony na cholesterol?

Pierwszy raz poziom cholesterolu możemy już zbadać po 20. roku życia. Należy wówczas to badanie powtarzać co 5 lat. Po ukończeniu 50. roku życia — badanie powinniśmy powtarzać już co 2 lata. Jeżeli okaże się, że wynik u pacjenta jest nieprawidłowy, to analizę powinno powtarzać się nawet co pół roku. Zawsze jednak warto rozważyć wcześniejsze wykonanie badania na poziom cholesterolu.

Lekarzom znane są też dwie główne przyczyny podwyższonego poziomu cholesterolu we krwi. Jeśli chodzi o hipercholesterolemię pierwotną (zmutowany gen receptora LDL) to przyczyną jest mutacja genetyczna. Natomiast w hipercholesterolemii wtórnej przyczyny są zupełnie inne, niezwiązane z występowaniem mutacji genetycznej. Hipercholesterolemia pierwotna jest chorobą dziedziczną. Jednak częściej występuje hipercholesterolemia wtórna, która jest spowodowana przez inne czynniki:

• efekty uboczne przyjmowania niektórych leków — np. tiazydowe leki moczopędne
• występowanie innej choroby:
  • niedoczynność tarczycy
  • zespół metaboliczny
  • choroby autoimmunologiczne — toczeń, reumatoidalne zapalenia stawów
  • cukrzyca
  • choroby wątroby
  • nadciśnienie tętnicze
• prowadzenie niezdrowego trybu życia — zbyt kaloryczna, tłusta i nieprawidłowa dieta, brak aktywności fizycznej oraz stosowanie używek — alkohol, palenie papierosów

Wysoki cholesterol — objawy

Pierwsze objawy podwyższonego stężenia cholesterolu są zauważalne stosunkowo późno. Na samym początku nadmiar tego złego cholesterolu nie powoduje kompletnie żadnych zmian w ludzkim organizmie. Objawy wysokiego stężenia cholesterolu we krwi pojawiają się dopiero wtedy, kiedy zaczynamy mieć problem z pracą układu krążenia.

Zbyt wysoki cholesterol może gromadzić się w ścianach tętnic, prowadząc tym samym do powstawania złogów (kamienie kałowe). Późniejszym etapem choroby jest zwężenie i sztywnienie naczyń krwionośnych, co może prowadzić do miażdżycy. Jakie są inne objawy charakterystyczne dla wysokiego stężenia cholesterolu?

• żółte zgrubienia na ciele — pojawiają się one pod piersiami, zgięciu łokcia, na powiekach oraz w innych miejscach
• guzki na ścięgnach nadgarstków lub ścięgnie Achillesa
• problemy z koncentracją i pamięcią
• błyszcząca i naciągnięta skóra na stopach
• ogólne osłabienie
• niedokrwienie kończyn
• bóle nóg — nadmiar cholesterolu zakłóca przepływ krwi w kończynach dolnych

Zbyt wysoki cholesterol — kiedy o nim mówimy?

Na europejskim kontynencie jako główną przyczynę przedwczesnej śmierci określa się schorzenia układu sercowo-naczyniowego i ich powikłania. Dlatego Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne ustaliło prawidłowe normy lipidów, których utrzymywanie ogranicza ryzyku rozwoju chorób zagrażających życiu. 4 lata temu zostały one podtrzymane przez to samo stowarzyszenie. Normy cholesterolu u osób dorosłych zależą od płci i współwystępowania chorób przewlekłych.

Jaki jest prawidłowy poziom cholesterolu całkowitego (TC) u zdrowej osoby dorosłej? U zdrowej osoby dorosłej stężenie cholesterolu powinno wynosić poniżej 190 mg/dl.

W przypadku występowania chorób współistniejących (np. cukrzyca, choroba wieńcowa) lub u osób w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych — wartość ta powinna wynosić poniżej 175 mg/dl.

Odpowiedni poziom złego cholesterolu u osób zdrowych powinien wynosić poniżej 115 mg/dl. Osoby z grupy umiarkowanego ryzyka wystąpienia incydentów sercowo-naczyniowych powinny utrzymywać poziom cholesterolu poniżej 100 mg/dl. kolei u osób z chorobami współistniejącymi cholesterol LDL powinien być niższy niż 70 mg/dl. U osób z bardzo wysokim ryzykiem chorób kardiologicznych cholesterol LDL powinien być poniżej 55 mg/dl. Jeśli w ciągu dwóch lat u osób wystąpił poziom cholesterolu poniżej 40 mg/dl to są one kwalifikowane do grupy ekstremalnego ryzyka.

Poziom cholesterolu HDL (dobrego cholesterolu) u kobiet powinien wynosić powyżej 45 mg/dl, a u mężczyzn powyżej 40 mg/dl. Wszystkie wyniki badań należy skonsultować z lekarzem rodzinnym lub specjalistą.

Podwyższony poziom cholesterolu — jakie najczęściej są wykonywane badania?

Określenie poziomu cholesterolu może odbywać się poprzez wykonanie badania krwi. Jakie są najczęściej wykonywane badania?

• lipidogram (profil lipidowy) – to badanie, które polega na zmierzeniu różnych rodzajów lipidów (cholesterolu) we krwi; w tym badaniu dokonuje się oznaczeń cholesterolu całkowitego, cholesterolu LDL i cholesterolu HDL oraz trójglicerydów
• badanie cholesterolu całkowitego — pomiar ogólnego poziomu cholesterolu
• badanie cholesterolu LDL — mierzy poziom cholesterolu niskiego zagęszczenia, uważanego za zły cholesterol, który może powodować odkładanie się na ściankach naczyń krwionośnych
• badanie cholesterolu HDL — badanie polega na pomiarze wysokiego zagęszczenia, uważanego za dobry cholesterol, który pomaga usuwać cholesterol z organizmu
• badanie trójglicerydów — mierzy ilość trójglicerydów we krwi, co stanowi inną formę tłuszczu

Wysoki cholesterol — leczenie

U pacjentów, u których występuje podwyższone stężenie cholesterolu LDL stosuje się głównie leczenie farmakologiczne. Farmakoterapia pozwala zmniejszyć ryzyko występowania chorób serca oraz pomaga obniżyć poziom cholesterolu. Pacjent z wysokim cholesterolem powinien do swojego życia włączyć nowe nawyki żywieniowe. W nowej diecie powinien głównie zmniejszyć spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych, które odpowiadają za podwyższony poziom cholesterolu.

Nasza codzienna dieta nie powinna mieć tłuszczów zwierzęcych. Takie tłuszcze należy zmienić na wielonienasycone kwasy tłuszczowe, których źródłem są ryby, kukurydza, soja i słonecznik. Pacjent w swojej diecie nie może spożywać tłustych mięs, masła, produktów z pełnotłustego mleka, fast foodów, niezdrowych przekąsek oraz produktów z dużą zawartością cukru.

Regularna aktywność fizyczna pełni bardzo ważną funkcję w procesie leczenia wysokiego cholesterolu. Ruch pozwala stymulować enzymy, które odpowiadają za transport cholesterolu ze ścianek komórek do wątroby. Dzięki temu jest on skuteczniej eliminowany z organizmu, co umożliwia precyzyjniejszą regulację jego poziomu.

Jakie produkty jeść na diecie przy wysokim stężeniu cholesterolu?

Jakie produkty obniżają ten czynnik? Dieta na obniżenie cholesterolu powinna być bogata w wysokiej jakości warzywa i owoce, błonnik oraz zdrowe tłuszcze. Jakie są najlepsze produkty na diecie przy wysokim poziomie cholesterolu?

• owoce i warzywa — produkty te powinny obfitować w pektynę, czyli należy spożywać m.in. jabłka, truskawki, jagody, ziemniaki, bakłażany czy też zielone warzywa
• zdrowe tłuszcze — oliwa z oliwek, olej rzepakowy
• produkty zawierające błonnik — błonnik ma korzystny wpływ na redukcję frakcji LDL, do diety należy włączyć produkty pełnoziarniste, czyli np. płatki owsiane, kasze i pełnoziarniste pieczywo
• orzechy — w takiej diecie nie może zabraknąć orzechów, które są bogate w kwasy omega-3, czyli orzechy włoskie, laskowe, z nerkowca czy brazylijskie
• ryby morskie — tłuste ryby morskie, czyli łosoś, śledź czy makrela
• siemię lniane
• gorzka czekolada o wysokiej zawartości kakao
• babka płesznik
• awokado
• zielona, biała oraz czarna herbata

Jakie choroby mogą powstać przy wysokim stężeniu cholesterolu?

Podwyższony poziom cholesterolu może powodować wiele poważnych chorób. Zbyt duża ilość tego tłuszczu we krwi może być powodem odkładania się blaszki miażdżycowej w ściankach naczyń krwionośnych. Z kolei miażdżyca może prowadzić do:

• choroby wieńcowej
• udaru
• zawału serca
• niedokrwienia kończyn
• bólów mięśni kończyn dolnych po określonym wysiłku, które ustępują w spoczynku
• zawału jelita
• zapalenia trzustki

Jeżeli dostrzegasz u siebie objawy wysokiego cholesterolu,
umów się na badanie krwi do naszego Punktu Pobrań w Centrum Medycznym BetaMed
☎  32 420 29 00 .

https://www.zwrotnikraka.pl/wysoki-cholesterol/

https://gemini.pl/poradnik/artykul/wysoki-cholesterol-jakie-sa-przyczyny-i-objawy-jak-go-obnizyc/