Co oznacza podostre zapalenie tarczycy?

kobieta skarżąca się na ból tarczycy

Podostre zapalenie tarczycy znane jest też jako choroba de Quervaina i może wpływać na komfort życia pacjenta oraz funkcjonowanie jego tarczycy. Jakie są przyczyny, objawy i leczenie podostrego zapalenia tarczycy?

 

Jeżeli dostrzegasz u siebie objawy podostrego zapalenia tarczycy,
umów wizytę do naszej Poradni Endokrynologicznej w Centrum Medycznym BetaMed
☎  32 420 29 00 .

 

Czym jest podostre zapalenie tarczycy?

Choroba ta charakteryzuje się występowaniem stanu zapalnego, który wywołał uszkodzenie komórek budujących tarczycę. Podostre zapalenie tarczycy może być też kojarzone z nazwą choroby de Quervaina, ziarniniakowym zapaleniem tarczycy lub zapaleniem granulocytowym.

Podostre zapalenie tarczycy ma cztery różne fazy choroby. Jakie są?

  • I faza — to uszkodzenia miąższu gruczołu tarczowego i dochodzi również wyrzut hormonów FT3 i FT4, co powoduje nadczynność tarczycy
  • II faza — stężenia hormonów tarczycy powracają do prawidłowej normy
  • III faza — uszkodzona tarczyca przez stan zapalny nie spełnia do końca jeszcze swojej funkcji, przez co stężenie hormonów FT3 i FT4 jest za niskie oraz zaczynają występować później objawy niedoczynności tarczycy
  • IV faza — finalny powrót hormonów do prawidłowego poziomu i właściwe funkcjonowanie gruczołu tarczowego

Choroba ta występuje dość rzadko. Ogólnie na podostre zapalenie tarczycy choruje ok. 12 na 100 000 osób. Najczęściej zapalenie tarczycy dotyka kobiet w wieku od 20 do 50 lat.

 

Podostre zapalenie tarczycy — przyczyny

Przyczyny podostrego zapalenia tarczycy nie są do końca znane, ale badacze uważają, że rozwój tej choroby związany jest prawdopodobnie z infekcją wirusową. Choroba de Quervaina pojawia się najczęściej po przebyciu ostrego zakażenia górnych dróg oddechowych. Do wirusów, które mogą przyczyniać się też do występowania tej choroby możemy zaliczyć takie wirusy, jak:

  • grypa
  • świnka
  • odra
  • mononukleoza
  • Coxsackie
  • ECHO
  • EBV
  • adenowirusy
  • SARS-CoV-2

Niektóre geny zwiększają ryzyko zachorowania na ziarniniakowe zapalenie tarczycy.

 

Jakie są objawy podostrego zapalenia tarczycy?

Zazwyczaj występowanie zapalenia tarczycy jest poprzedzone zakażeniem górnych dróg oddechowych, a temu mogą towarzyszyć następujące objawy:

  • kaszel
  • katar
  • ból gardła
  • wysoka gorączka
  • ogólne osłabienie

Po tych objawach dochodzi do zaostrzenia się zapalenia tarczycy. Jakie są objawy?

  • wysoka gorączka
  • obrzęk i powiększenie tarczycy
  • ból tarczycy — to ból, który może promieniować do uszu, kąta żuchwy lub górnej części klatki piersiowej

Dodatkowo mogą dochodzić objawy, które wynikają z nadmiaru, a później niedoboru hormonów tarczycy (niedoczynność i nadczynność gruczołu tarczowego). Do nadczynności zazwyczaj dochodzi w I fazie choroby. Objawy to:

  • niepokój
  • drżenie rąk
  • szybkie bicie serca
  • biegunka
  • brak tolerancji ciepła
  • pocenie się dłoni
  • wypadanie włosów
  • chudnięcie

III faza choroby de Quervaina zwiastuje pojawienie się niedoczynności tarczycy, co z kolei ma przełożenie na uszkodzenie jej struktury i upośledzenie wytwarzania nowych hormonów. Tutaj mogą wystąpić takie objawy jak:

  • zaparcia
  • suchość skóry
  • wypadanie włosów
  • łamliwość paznokci
  • przyrost masy ciała
  • brak tolerancji zimna

 

Jak rozpoznać podostre zapalenie tarczycy?

Rozpoznanie podostrego zapalenia tarczycy ustala się na podstawie badania klinicznego oraz wyników badań laboratoryjnych, badań obrazowych lub biopsji cienkoigłowej tarczycy. Zakres badań specjalista dla każdego pacjenta ustala indywidualnie.

Jeśli chodzi o badania laboratoryjne, to przy podostrym zapaleniu tarczycy najbardziej wykorzystywane jest:

  • morfologia — dzięki niej możemy zobaczyć jak bardzo wzrosły liczby białych krwinek (leukocytów), co wynika z przebytej infekcji oraz stanu zapalnego tarczycy
  • OB, CRP — czynniki te informują o stanie zapalnym w organizmie — przy podostrym zapaleniu tarczycy poziom OB i CRP wzrasta
  • badanie poziomu hormonów tarczycy FT3, FT4 – podczas uszkodzenia miąższu gruczołu tarczowego w I fazie choroby czynniki te zazwyczaj będą podwyższone, z kolei w III fazie choroby gruczoł jest na etapie regeneracji i produkuje wówczas mniej hormonów — stężenia FT3 i FT4 mogą być poniżej normy

Jednym z najważniejszych badań podczas rozpoznania podostrego zapalenia tarczycy jest USG. Dzięki badaniu USG lekarz może ocenić ognisko stanu zapalnego w okolicach gruczołu tarczowego.

W rozpoznaniu choroby de Quervaina wykonuje się także biopsję. To badanie, które polega na pobraniu fragmentu miąższu tarczycy przy pomocy specjalnej igły biopsyjnej. Później specjaliści analizują uzyskany materiał pod mikroskopem.

Czasem stosowane jest też w diagnostyce podostrego zapalenia tarczycy badanie scyntygraficzne tarczycy. Jednym z kryteriów potwierdzających podostre zapalenie tarczycy jest niska jodochwytność.

 

Leczenie — podostre zapalenie tarczycy

Podostre zapalenie tarczycy — jakie są metody leczenia?

W początkowej fazie choroby ból można załagodzić, stosując leki przeciwbólowe w postaci paracetamolu i aspiryny. Można też zastosować inne niesteroidowe leki przeciwzapalne. Jeśli chodzi o ciężkie przypadki wówczas, gdy powyższa metoda leczenia okazuje bezskuteczna, to można zastosować prednizon.

W I fazie choroby mogą wystąpić objawy nadczynności tarczycy — to wtedy zaleca się stosowanie takich leków jak propranolol, a w przypadku silniejszych objawów można zażyć prednizon. Podczas tej choroby nie zaleca się brania leków przeciwtarczycowych.

Podostre zapalenie tarczycy — czy możną je całkowicie wyleczyć?

Zazwyczaj prawidłowe funkcjonowanie tarczycy wraca do normy po 4-6 miesiącach i choroba kończy się pełnym wyzdrowieniem. Jednak u około 10-15% chorych na podostre zapalenie tarczycy rozwija się trwała niedoczynność tarczycy, która wymaga stałego leczenia hormonami tarczycy oraz nadzoru specjalisty, a w tym wypadku endokrynologa. Nawrót podostrego zapalenia tarczycy występuje zaledwie u 4% chorych.

 

Jeżeli dostrzegasz u siebie objawy podostrego zapalenia tarczycy,
umów wizytę do naszej Poradni Endokrynologicznej w Centrum Medycznym BetaMed
☎  32 420 29 00 .

 

 

https://www.mp.pl/pacjent/endokrynologia/choroby/80749,podostre-zapalenie-tarczycy

https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/hormony/podostre-zapalenie-tarczycy-choroba-de-quervaina-aa-xHex-PjkK-F52y.html

https://gemini.pl/poradnik/artykul/podostre-zapalenie-tarczycy-jak-je-rozpoznac/