Niedoczynność, a nadczynność tarczycy
Choroby tarczycy są jednymi z najczęstszych chorób o podłożu autoimmunologicznym 21 wieku i są uznawane za jedną z chorób cywilizacyjnych. Są to zaburzenia, w których tarczyca produkuje za mało lub za dużo hormonów w stosunku do potrzeb organizmu.
Jeśli dostrzegasz u siebie jakieś niepokojące objawy, umów się na wizytę
do naszego Lekarza Endokrynologa w Centrum Medycznym BetaMed
32 420 29 00 .
Tarczyca to niewielki gruczoł znajdujący się w dolnej części szyi. Składa się z dwóch płatów połączonych węziną, a swoim kształtem przypomina motyla. Tarczyca produkuje hormony takie jak trójjodotyronina, tyroksyna (oznaczane jako T3 i T4) i kalcytonina. Tarczyca reguluje pracę układu pokarmowego, nerwowego i kostnego. Odpowiada za proces dojrzewania oraz stymuluje wzrost. Zarządza również tempem przemian metabolicznych. Najczęstszym zaburzeniem czynności tarczycy jest niedoczynność tarczycy.
Podstawą do diagnozy niedoczynności i nadczynności tarczycy jest każdorazowo wykonanie pakietu badań krwi i USG tarczycy Są to badania zalecane m. in. u kobiet planujących ciążę. Podwyższone stężenie hormonów tarczycy wskazuje na niedoczynność tarczycy, obniżone natomiast na nadczynność.
Niedoczynność tarczycy
Objawy niedoczynności tarczycy wynikają ze zbyt niskiego wydzielania hormonów tarczycy. W sytuacjach kiedy objawy niedoczynności tarczycy występują w łagodnej postaci diagnoza tego schorzenia może być utrudniona.
Niedoczynność tarczycy – objawy
Głównymi objawami niedoczynności tarczycy są:
- ospałość w ciągu dnia
- przewlekłe uczucie zmęczenia
- przyrost masy ciała
- zaburzenia miesiączkowania
- zaburzenia pamięci
- trudności z koncentracją
- często występujące uczucie zimna
- zaburzenia lękowe
- suchość i bladość skóry
- zachrypnięty głos
- wypadanie włosów
- spowolnienie czynności serca
- spowolnienie perystaltyki jelit
- spadek libido
- problemy z płodnością
- obrzęki kończyn, twarzy, dłoni
Niedoczynność tarczycy – przyczyny
Przyczyny niedoczynności tarczycy dzielimy na pierwotne (uszkodzenie gruczołu tarczycy), bądź wtórne (spowodowane np. zmniejszoną stymulacją wysyłaną przez przysadkę mózgową). Do niedoczynności tarczycy dochodzi najczęściej:
- w chorobie Hashimoto (przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy)
- po operacyjnym usunięciu tarczycy
- po leczeniu jodem promieniotwórczym
- w uszkodzeniu lub nowotworze przysadki mózgowej
Rzadsze powody to:
- poporodowe zapalenie tarczycy
- niedoczynność tarczycy spowodowana zażywaniem niektórych leków
- wtórna niedoczynność tarczycy w trakcie chorób przysadki
- podostre zapalenie tarczycy
Niedoczynność tarczycy – leczenie
Niedoczynność tarczycy leczy się podając hormony tarczycy (np. Letrox, Euthyrox). W większości przypadków leczenie odbywa się dożywotnio. Zdarzają się przypadki kiedy niedoczynność zanika samoistnie, zwykle kiedy jest spowodowana zapaleniem tarczycy po porodzie, podostrym zapaleniem tarczycy lub polekową niedoczynnością.
Nadczynność tarczycy
Nadczynność tarczycy to choroba charakteryzująca się nadmiarem hormonów tarczycy. Początkowe objawy nadczynności tarczycy są często odbierane jako pozytywne – wzmożona energia, utrata masy ciała. Z tego powodu nadczynność tarczycy jest jednym z najrzadziej rozpoznawanych schorzeń endokrynologicznych.
Nadczynność tarczycy – objawy
Głównymi objawami nadczynności tarczycy są:
- niepokój
- nerwowość
- spadek masy ciała pomimo zwiększonego apetytu
- zaburzenia rytmu serca
- zaburzenia snu
- nadmierne pocenie
- drżenie rąk
- nadmierna ruchliwość
- częstsze oddawanie stolca (lub skłonność do biegunek)
- uczucie gorąca
- wytrzeszcz oczu, podwójne widzenie, obrzęk lub zaczerwienienie powiek lub spojówek
- osłabienie siły mięśniowej
Nadczynność tarczycy – przyczyny
Tak samo jak w przypadku niedoczynności, nadczynność tarczycy możemy podzielić na pierwotną (uszkodzenie gruczołu tarczycy), lub wtórną (na podłożu wola prostego). Głównymi przyczynami nadczynności tarczycy są:
- choroba Gravesa Basedowa
- guzki tarczycy
- zapalenie tarczycy
- zbyt wysoka dawka leków normujących niedoczynność tarczycy
Nadczynność tarczycy – leczenie
Leczenie nadczynności tarczycy może się odbywać na kilka sposobów:
- leczenie farmakologiczne (Tiamazol, Propylotiouracyl)
- leczenie jodem promieniotwórczym (doustne, jednorazowe podanie jodu promieniotwórczego)
- leczenie operacyjne – bezwzględnie wskazane w przypadku rozpoznania lub podejrzenia raka tarczycy
Skutki ciężkiej niedoczynności tarczycy lub nadczynności tarczycy mogą być bardzo poważne i nieleczona może prowadzić do wielu niebezpiecznych schorzeń.
Jeśli dostrzegasz u siebie jakieś niepokojące objawy, umów się na wizytę
do naszego Lekarza Endokrynologa w Centrum Medycznym BetaMed
32 420 29 00 .
https://www.synevo.pl/niedoczynnosc-tarczycy/
https://www.mp.pl/nadczynnosc-tarczycy
