Choroba wieńcowa - czy jest niebezpieczna?

Choroba wieńcowa – czy jest niebezpieczna?

kobieta chwytająca się za bolącą klatkę piersiową

Choroba wieńcowa, zwana również chorobą niedokrwienną serca, to poważne schorzenie, które dotyka miliony osób na całym świecie. Jej główną przyczyną jest zwężenie tętnic wieńcowych, co prowadzi do niedostatecznego dopływu krwi do serca. W artykule przedstawimy, jak groźna jest ta choroba i jakie konsekwencje może przynieść dla zdrowia.

Jeśli u Ciebie lub Twoich bliskich pojawiają się objawy choroby wieńcowej,
umów wizytę do naszego Kardiologa w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .

Czym jest choroba wieńcowa?

Choroba wieńcowa (inaczej zespół wieńcowy) to schorzenie polegające na ograniczeniu przepływu krwi przez tętnice wieńcowe w wyniku zmian miażdżycowych. Ograniczone ukrwienie prowadzi do niedoboru tlenu. To zaś skutkuje objawami, które odzwierciedlają niedostateczne dostarczanie tlenu w stosunku do zapotrzebowania mięśnia sercowego.

Czynniki ryzyka choroby wieńcowej

Czynniki ryzyka związane z zespołem wieńcowym, które są również charakterystyczne dla miażdżycy, obejmują przede wszystkim:

wiek — ryzyko zachorowania wzrasta po 40. roku życia
podłoże genetyczne — u rodziny pojawiła się choroba wieńcowa
podwyższony cholesterol oraz inne zaburzenia lipidowe
palenie tytoniu
cukrzyca
nadciśnienie tętnicze
wysokie stężenie CRP
podwyższony poziom insuliny we krwi — np. na skutek insulinooporności
podwyższone stężenie homocysteiny
otyłość
zwiększona gotowość prozakrzepowa
niewydolność nerek
brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia

Jakie są przyczyny choroby wieńcowej?

Najczęstszą przyczyną zespołu wieńcowego jest miażdżyca tętnic wieńcowych. Istnieją jednak również inne, rzadsze przyczyny tego schorzenia, do których należą:

skurcz tętnicy wieńcowej — może powodować zmniejszenie przepływu krwi do serca
zator tętnicy wieńcowej — może być spowodowany przez skrzeplinę lub tłuszcz
zapalenie tętnic wieńcowych — jest związane głównie z chorobami autoimmunologicznymi lub infekcyjnymi
wady anatomiczne naczyń wieńcowych — nieprawidłowości anatomiczne tętnic mogą ograniczać przepływ krwi
rozwarstwienie aorty — pęknięcie ściany tętnicy, które może prowadzić do ograniczenia przepływu krwi
zakrzepica tętnicza — uszkodzenie ściany tętnicy

Jakie mogą być postacie choroby wieńcowej?

Choroba niedokrwienna serca może mieć:

postać przewlekłą — bezbólową (głównie u pacjentów z cukrzycą), mikronaczyniową (sercowy lub kardiologiczny zespół X, dławica mikronaczyniowa), naczyniowo-skurczową (dławica Prinzmetala — dławica odmienna)
postać choroby związana z obecnością mostka mięśniowego
postać ostrego zespołu wieńcowego bez uniesienia odcinka ST oraz ostrego zespołu wieńcowego z uniesieniem odcinka ST (zawał serca)

Najcięższym skutkiem zespołu wieńcowego jest nagły zgon sercowy. Od wielu lat definicja zawału serca i jego klasyfikacja ulegają zmianom. Jedna z najnowszych — IV uniwersalna definicja zawału serca — obejmuje pięć typów. Ma ona znaczenie głównie dla lekarzy pracujących w szpitalach.

Objawy choroby wieńcowej

Objawy choroby niedokrwiennej serca pojawiają się u pacjenta w momencie nadmiernego stresu, wzmożonego wysiłku fizycznego lub w postaci tzw. bólów wieńcowych. Na nasilenie symptomów wpływają również niska temperatura i godziny poranne. Najczęstszymi objawami choroby wieńcowej są dławiący i uciskający ból w klatce piersiowej, zlokalizowany za mostkiem, który powoduje uczucie duszności i rozpierania klatki piersiowej. Ból ten może promieniować do żuchwy, szczęki, barków, szyi, a nawet nadbrzusza. Mogą występować także takie objawy jak:

mdłości
osłabienie
spłycenie oddechu
kołatanie serca
nadmierna potliwość
przyśpieszona akcja serca
ucisk za mostkiem

Choroba wieńcowa jednak czasem nie daje o sobie znać, a dowiadujemy się o niej dopiero w momencie zawału.

Jak wygląda diagnostyka choroby wieńcowej?

Przy rozpoznaniu choroby wieńcowej stosuje się szereg badań diagnostycznych. Jednym z podstawowych badań, które należy wykonać u pacjenta z podejrzeniem zespołu wieńcowego, jest EKG. Pozwala ono nie tylko na wykrycie choroby niedokrwiennej, ale także na diagnozę zaburzeń rytmu serca czy przewodzenia. Objawy tej choroby często nasilają się podczas wysiłku fizycznego, dlatego kolejnym badaniem, które należy przeprowadzić w celu rozpoznania, jest próba wysiłkowa.

Jeśli oba badania wychodzą nieprawidłowo, kolejnym krokiem w diagnozowaniu choroby wieńcowej jest echokardiografia, która pokazuje pełny obraz mięśnia sercowego oraz obszary o słabej kurczliwości. Dodatkowo można również wykonać Angio-TK, czyli badanie obrazowe ukazujące tętnice wieńcowe oraz inne naczynia krwionośne. Można także wykonać badania laboratoryjne na stężenie cholesterolu, trójglicerydów (lipidogram), glukozy, mofrologię krwi, hormony tarczycy itp.

Bardzo popularnym badaniem, które jest pomocne w diagnostyce zespołu wieńcowego, jest koronarografia. To badanie dokładnie lokalizuje miejsca zwężenia tętnic i pozwala na ich poszerzenie poprzez wszczepienie stentu, bądź poprzez angioplastykę.

Leczenie choroby wieńcowej

Istotnym elementem leczenia zespołu wieńcowego jest zwalczanie każdego z czynników ryzyka, w tym dbanie o odpowiedni poziom glikemii, ciśnienia tętniczego oraz lipidów, redukcja masy ciała, całkowita rezygnacja z palenia tytoniu, zwiększenie aktywności fizycznej oraz stosowanie odpowiedniej diety. Po prostu trzeba prowadzić zdrowy styl życia.

Kolejnym ważnym aspektem jest leczenie farmakologiczne chorób współistniejących, w szczególności cukrzycy i nadciśnienia tętniczego. Leczenie farmakologiczne zdiagnozowanej choroby wieńcowej obejmuje tzw. 'ABS,’ czyli aspirynę, beta-bloker i statynę. Niektórzy lekarze wdrażają leczenie cytoprotekcyjne (redukujące objawy uboczne), które ma na celu ochronę niedotlenionych komórek mięśnia sercowego.

U pacjentów z ostrym lub przewlekłym zespołem wieńcowym, którzy nie reagują na leczenie zachowawcze, wskazane jest leczenie interwencyjne. Należy wykonać angioplastykę wieńcową z implantacją stentu lub zastosować pomostowanie aortalno-wieńcowe, czyli tzw. by-passy, w przypadku zajęcia wielu naczyń.

Jaką dietę należy stosować przy chorobie wieńcowej?

Najbardziej zalecanymi dietami przy tej chorobie jest dieta śródziemnomorska, dieta DASH oraz dieta wegańska. Istotne jest, by pacjent ograniczył cukry proste i tłuszcze, zwiększył ilość błonnika, spożycia owoców oraz warzyw. Zalecane również jest gotowanie na parze, pieczenie w folii oraz duszenie bez tłuszczu.