Jak leczyć polipy macicy?

Wyobraź sobie, że podczas rutynowego badania ginekologicznego lekarz mówi: „Znalazłam polip w macicy”. Co dalej? Czy to groźne? Czy trzeba operować? W tym poradniku stawiamy sprawę jasno i prosto – krok po kroku przejdziemy przez objawy i leczenie oraz życie „po polipie”. Bez strachu, bez ukrytych terminów — tylko konkretne informacje, które możesz zrozumieć i wykorzystać.

Jeśli pojawia się u Ciebie lub Twoich bliskich problemy ginekologiczne,
umów wizytę do naszego Ginekologa w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .

Czym są polipy macicy?

Polipy macicy to niewielkie, najczęściej łagodne narośla wyrastające z błony śluzowej wyścielającej wnętrze macicy — tzw. endometrium. Można je porównać do małych „grudek” lub „wypustek” tkanki, które czasami przypominają miniaturowe baloniki na cienkiej nóżce.

Polipy mogą mieć zaledwie kilka milimetrów, ale zdarzają się również większe, osiągające nawet kilka centymetrów. Mogą występować pojedynczo lub w grupach, a ich obecność nie zawsze wywołuje objawy. Z tego powodu wiele kobiet dowiaduje się o ich istnieniu przypadkowo — podczas rutynowego badania ginekologicznego lub badania USG.

Rodzaje polipów trzonu macicy:

polipy endometrialne – to polipy, które rosną wewnątrz jamy macicy i występują najczęściej u kobiet
polipy szyjkowe – to polipy, które tworzą się w kanale szyjki macicy, często widoczne już podczas badania ginekologicznego

Oba typy polipów mogą powodować podobne objawy, jednak różnią się miejscem występowania oraz sposobem leczenia i usunięcia.

Jakie są objawy i przyczyny rozwoju polipów macicy?

Polipy macicy – przyczyny powstawania

zaburzenia hormonalne – zwłaszcza, gdy wykryto nadmiar estrogenu, który pobudza wzrost błony śluzowej macicy
wiek – najczęściej występują one u kobiet po 35.-40. roku życia – szczególnie w okresie okołomenopauzalnym
stany zapalne – w okolicach dróg rodnych
nadciśnienie, otyłość i cukrzyca – to czynniki, które mogą wpływać na gospodarkę hormonalną
stosowanie niektórych leków hormonalnych

Polipy macicy – objawy

nieregularne i nieprawidłowe krwawienia, czyli:
- plamienia między miesiączkami
- krwawienia po stosunku seksualnym
- krwawienia po menopauzie (nawet niewielkie)
- dłuższe lub obfitsze miesiączki niż zwykle
upławy lub nieprzyjemna wydzielina:
- wydzielina z pochwy może być śluzowa lub lekko krwista
- czasem ma nieprzyjemny zapach (szczególnie przy stanie zapalnym polipa)
ból podbrzusza lub uczucie „ciągnięcia”:
- zazwyczaj łagodne, ale u niektórych pacjentek mogą być okresowe i przypominać bóle miesiączkowe
- większe polipy mogą dawać uczucie ucisku w dole brzucha
problemy z zajściem w ciążę:
- polipy w jamie macicy mogą utrudniać zagnieżdżenie zarodka
- u kobiet starających się o dziecko, ich usunięcie często zwiększa szanse na zajście w ciążę
anemia (niedokrwistość):
- może się rozwinąć przy długotrwałych, obfitych krwawieniach
- objawia się osłabieniem, zawrotami głowy, bladością skóry i sennością

Jak wygląda diagnostyka polipów szyjki macicy?

Rozpoznanie polipa macicy nie zawsze jest oczywiste na pierwszy rzut oka, zwłaszcza jeśli zmiana nie daje objawów. Dlatego ginekolog zleca kilka prostych, ale skutecznych badań, które pozwalają dokładnie obejrzeć wnętrze macicy i ocenić, co się w niej dzieje.

Wywiad lekarski i badania ginekologiczne

Ginekolog rozpoczyna diagnostykę od wywiadu, pytając pacjentkę o objawy. Następnie wykonuje badanie ginekologiczne na fotelu, podczas którego może zauważyć polipy szyjkowe (czyli zlokalizowane w kanale szyjki macicy) — czasami widoczne są one gołym okiem. Jeśli wynik badania budzi wątpliwości, lekarz kieruje na dalsze badania obrazowe.

USG przezpochwowe (dopochwowe)

To podstawowe badanie w diagnostyce polipów macicy, które pozwala ocenić jamę macicy oraz błonę śluzową (endometrium). Na obrazie USG polip często przypomina niewielki, owalny guzek lub wypukłość w jamie macicy. Badanie jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut.

Sonohisterografia (USG z kontrastem)

Jest to badanie dokładniejsze niż zwykłe USG. Polega na wprowadzeniu do jamy macicy cienkiego cewnika, przez który podaje się niewielką ilość soli fizjologicznej. Dzięki temu wnętrze macicy staje się lepiej widoczne, co pozwala precyzyjniej ocenić wielkość, kształt i lokalizację polipa. Badanie trwa około 10–15 minut i wykonywane jest ambulatoryjnie.

Histeroskopia diagnostyczna

To najdokładniejsze badanie w kierunku polipów macicy. Lekarz wprowadza do jamy macicy cienką kamerę (histeroskop), która przesyła obraz na monitor. Dzięki temu można obejrzeć polipa „na żywo”, a często również usunąć go podczas tej samej procedury. Badanie przeprowadza się zwykle w znieczuleniu miejscowym lub krótkim dożylnym. Histeroskopia uznawana jest za tzw. „złoty standard” w diagnostyce polipów — pozwala na pewne rozpoznanie i ogranicza ryzyko zbędnych zabiegów.

Badanie histopatologiczne (mikroskopowe)

Każdy usunięty polip jest wysyłany do laboratorium, gdzie patomorfolog bada go pod mikroskopem. Celem jest potwierdzenie, że zmiana ma charakter łagodny. To kluczowy etap diagnostyki, ponieważ tylko badanie histopatologiczne pozwala w 100% wykluczyć obecność zmian nowotworowych.

Polipy macicy – leczenie i metody leczenia schorzenia

Leczenie polipów macicy zależy od ich rodzaju, wielkości, objawów oraz wieku pacjentki. W większości przypadków leczenie jest proste, skuteczne i bezpieczne.

Leczenie zachowawcze

Jeśli polip jest mały i bezobjawowy, lekarz może zdecydować o obserwacji. Wystarczy wtedy regularne USG i kontrola co kilka miesięcy, by sprawdzić, czy zmiana się nie powiększa. Taka opcja dotyczy najczęściej młodych kobiet lub tych, które planują ciążę.

Leczenie farmakologiczne

W niektórych sytuacjach stosuje się leczenie hormonalne, np. tabletki antykoncepcyjne lub preparaty z progesteronem. Ma ono na celu uregulowanie poziomu hormonów i zmniejszenie objawów, ale nie usuwa polipa — dlatego zwykle jest to rozwiązanie tymczasowe.

Leczenie zabiegowe

Najskuteczniejszą metodą jest zabieg chirurgiczny, czyli usunięcie polipa. Najczęściej wykonuje się go podczas histeroskopii operacyjnej – nowoczesnego, mało inwazyjnego zabiegu, w którym lekarz wprowadza do macicy cienką kamerę i usuwa polipa pod kontrolą wzroku. Trwa to około 20 minut, odbywa się w krótkim znieczuleniu i zwykle tego samego dnia można wrócić do domu.

W niektórych placówkach wykonuje się również łyżeczkowanie jamy macicy (abrazję), czyli mechaniczne usunięcie błony śluzowej wraz z polipem. To starsza metoda, stosowana dziś rzadziej, bo nie daje takiej precyzji jak histeroskopia.

Jeśli polip znajduje się w szyjce macicy, można go usunąć nawet podczas wizyty w gabinecie — zabieg jest szybki, bezbolesny i nie wymaga znieczulenia.

Po każdym zabiegu konieczne jest badanie histopatologiczne, które potwierdza, że polip jest zmianą łagodną.

Jak wygląda rekonwalescencja po zabiegu usunięcia?

Po zabiegu usunięcia polipa, najczęściej metodą histeroskopii, rekonwalescencja jest zwykle szybka i łagodna. Przez kilka dni mogą występować lekkie plamienia lub krwawienie oraz delikatny ból podbrzusza przypominający skurcze miesiączkowe. W tym czasie zaleca się unikanie współżycia, kąpieli w wannie, basenu i sauny oraz ograniczenie wysiłku fizycznego, w tym podnoszenia ciężarów. Większość kobiet wraca do codziennych zajęć po 1–2 dniach, ale pełne zagojenie macicy trwa kilka tygodni. Ważne są też wizyty kontrolne lub USG po 1–3 miesiącach, aby sprawdzić, czy macica się prawidłowo goi i czy nie pojawiły się nowe polipy, co pozwala szybko wykryć ewentualne nawroty i utrzymać zdrowie układu rozrodczego.

Dalsze badania po zabiegu usunięcia

Każdy usunięty polip trafia do badania histopatologicznego, które pozwala potwierdzić, że zmiana jest łagodna i wykluczyć obecność komórek nowotworowych. Wynik badania decyduje o dalszym postępowaniu: jeśli polip był łagodny, wystarczy regularna kontrola ginekologiczna i USG, aby monitorować stan macicy i zapobiegać nawrotom. W przypadku stwierdzenia zmian przedrakowych lub podejrzenia nowotworu lekarz może zalecić szerszą diagnostykę, częstsze kontrole lub dodatkowy zabieg. Dla pacjentki kluczowe jest przestrzeganie zaleceń lekarza, utrzymywanie zdrowego stylu życia oraz zgłaszanie się na wizyty kontrolne, dzięki czemu można szybko wykryć ewentualne problemy i zachować prawidłowe funkcjonowanie macicy.

Czy polip macicy to coś groźnego?

W większości przypadków nie – polipy macicy są zmianami łagodnymi, które nie mają związku z nowotworem. Jednak każdy usunięty polip powinien być przebadany histopatologicznie, by upewnić się, że nie zawiera komórek przedrakowych lub nowotworowych.

Dlatego, choć nie należy się ich bać, nie wolno też ich bagatelizować. Wczesne rozpoznanie i leczenie pozwala uniknąć powikłań, takich jak krwawienia, niedokrwistość czy problemy z zajściem w ciążę.