Co to przełyk Barretta?

Zgaga to częsta dolegliwość, którą wiele osób bagatelizuje. Tymczasem jej nawracanie może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych. Przewlekła zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy są jednymi z głównych przyczyn powstania przełyku Barretta – stanu, w którym dochodzi do zmian w błonie śluzowej przełyku, zwiększających ryzyko raka. Jak rozpoznać objawy, jakie są przyczyny i jak skutecznie leczyć to schorzenie?

Jeśli pojawią się u Ciebie lub Twoich bliskich problemy z przełykiem,
umów wizytę do naszego Gastrologa w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .

Czym jest przełyk Barretta?

Przełyk Barretta to schorzenie związane z metaplazją nabłonka przełyku, które występuje najczęściej u pacjentów z chorobą refluksową przełyku (GERD). W wyniku przewlekłego refluksu żołądkowo-przełykowego, nabłonek płaski dolnej części przełyku zostaje zastąpiony nabłonkiem walcowatym, co zwiększa ryzyko rozwoju raka gruczołowego przełyku.

Przełyk Barretta – przyczyny

Najczęstszą przyczyną przełyku Barretta jest przewlekły refluks żołądkowy. Oprócz refluksu istnieją również inne przyczyny i czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo rozwoju tej choroby. Należą do nich między innymi:

wiek powyżej 50 lat – im starsza osoba, tym większe ryzyko zachorowania
płeć – mężczyźni chorują na przełyk Barretta częściej niż kobiety
otyłość (szczególnie brzuszna) – nadmiar tłuszczu w okolicy brzucha sprzyja cofaniu się kwasu żołądkowego
palenie papierosów – dym tytoniowy dodatkowo podrażnia przełyk
podłoże genetyczne – jeśli w rodzinie występowała już ta choroba, ryzyko zachorowania jest wyższe

Przełyk Barretta – objawy

Choroba ta nie zawsze daje wyraźne objawy i czasami rozwija się „cicho”. Istnieją jednak symptomy, które mogą sugerować, że dolna część przełyku u pacjenta uległa zmianom pod wpływem kwasu żołądkowego. Do najczęstszych objawów przełyku Barretta należą:

zgaga i pieczenie w klatce piersiowej

cofanie się treści żołądkowej

ból w nadbrzuszu i trudności w połykaniu

chrypka, kaszel i nudności

Należy pamiętać, że nie wszystkie objawy muszą wystąpić jednocześnie. Nawet jeśli zgaga wydaje się dla nas „normalna”, a pojawia się regularnie, zawsze warto skonsultować ją z lekarzem pierwszego kontaktu. Wczesna diagnoza przełyku Barretta jest bardzo istotna – pozwala na skuteczne leczenie choroby i zmniejsza ryzyko poważnych powikłań, w tym raka przełyku.

Jak wygląda rozpoznanie przełyku Barretta?

Każda diagnoza choroby zaczyna się od dokładnego wywiadu lekarskiego, podczas którego omawiane są objawy. Kluczowe badania w przypadku przełyku Barretta obejmują zarówno metody obrazowe, jak i mikroskopowe. Do podstawowych metod diagnostycznych należą:

gastroskopia – badanie, podczas którego lekarz wprowadza cienką, giętką rurkę z kamerą do przełyku i żołądka; pozwala ocenić, czy dolna część przełyku wygląda nietypowo
biopsja – podczas gastroskopii specjalista pobiera mały fragment tkanki przełyku, który następnie jest badany pod mikroskopem; biopsja pozwala potwierdzić obecność zmian typu jelitowego (metaplazji),
regularne kontrole – pacjenci z długotrwałym refluksem powinni wykonywać gastroskopię co kilka lat, aby wcześniej wykryć zmiany i monitorować ich rozwój

Dzięki wczesnej diagnostyce lekarz może dobrać odpowiednie leczenie i zaplanować kontrole, co zmniejsza ryzyko powikłań, w tym raka przełyku.

Leczenie przełyku Barretta

Leczenie przełyku Barretta zależy od stopnia zmian w przełyku i objawów refluksu. Celem terapii jest zmniejszenie działania kwasu żołądkowego i zapobieganie powikłaniom, takim jak rak przełyku.

Leczenie farmakologiczne

inhibitory pompy protonowej (IPP) – zmniejszają ilość kwasu w żołądku, dzięki czemu przełyk może odpocząć i zmiany nie postępują dalej
leki zobojętniające kwas – stosowanie doraźnie przy zgadze lub pieczeniu

Leczenie endoskopowe i chirurgiczne

endoskopowe metody ablacji – usuwanie zmienionego nabłonka przełyku przy pomocy ciepła lub lasera
resekcja endoskopowa – usunięcie fragmentu przełyku z nieprawidłowymi zmianami na komórkach
operacja chirurgiczna – w bardzo trudnych przypadkach, gdy refluks jest bardzo silny lub zmiany są zaawansowane jest wymagana operacja

Przełyk Barretta – dieta

Dieta odgrywa ogromną rolę w łagodzeniu objawów u pacjentów z przełykiem Barretta i ochronie przełyku przed dalszymi uszkodzeniami. Warto unikać potraw tłustych, smażonych, pikantnych, czekolady, alkoholu oraz napojów kofeinowych, które nasilają refluks. Lepiej jeść mniejsze, częstsze posiłki zamiast dużych porcji i starać się nie kłaść od razu po jedzeniu. Pomocne są produkty lekkostrawne, warzywa, owoce, pełnoziarniste pieczywo i chude białko, np. ryby czy drób. Kontrola masy ciała oraz rezygnacja z palenia tytoniu także znacząco zmniejszają drażniące działanie kwasu na przełyk. Dzięki tym prostym zmianom można znacznie poprawić komfort życia, zmniejszyć zgagę i wspomóc leczenie przełyku Barretta.

Czy przełyk Barretta jest groźny?

Nie każdy przypadek przełyku Barretta oznacza poważne zagrożenie. Owszem choroba jest uznawana za stan przedrakowy – zwiększa ryzyko rozwoju nowotworu przełyku, szczególnie u osób z długoletnim refluksem, otyłością, palących papierosy, w starszym wieku i u mężczyzn. Na szczęście regularne kontrole endoskopowe, biopsje i odpowiednie leczenie pozwalają wykryć zmiany we wczesnym stadium i skutecznie je kontrolować. Dlatego przełyk Barretta nie jest wyrokiem, ale wymaga uwagi, leczenia i zmiany stylu życia, aby zmniejszyć ryzyko powikłań.