Edukacja pacjenta odgrywa kluczową rolę w pielęgniarskiej opiece długoterminowej domowej. Umożliwia mu lepsze zrozumienie jego stanu zdrowia oraz aktywne uczestnictwo w procesie leczenia. Poprzez dostarczanie wiedzy i wsparcia pielęgniarki pomagają pacjentom i ich rodzinom w radzeniu sobie z codziennymi wyzwaniami zdrowotnymi, co znacząco poprawia jakość życia i efektywność terapii.

Jakimi pacjentami opiekuje się pielęgniarka opieki długoterminowej domowej?

Pielęgniarska opieka długoterminowa domowa jest przeznaczona dla osób przewlekle chorych, niepełnosprawnych lub obłożnie chorych.

“Domy pacjentów to różne domy. To domy, w których pacjent leży sam i wtedy tak naprawdę jesteśmy 1 na 1, czyli pielęgniarka – pacjent i jego potrzeby. Domy czasami są z pacjentem i zakłopotaną rodziną, która stanęła przed faktem niemożności poruszania się i sprawowania podstawowych funkcji życiowych tego pacjenta. My, jako pielęgniarki, oprócz tego, że świadczymy usługi pielęgnacyjne i pielęgniarskie, to musimy też zaopiekować się rodziną pacjenta. Nasza rola jest tutaj bardzo ważna. Musimy nauczyć ich, w jaki sposób zabezpieczyć i pielęgnować tych pacjentów” – mówi Joanna Grobert-Straszak, pielęgniarka z opieki długoterminowej domowej w BetaMed S.A.

Jak wygląda edukacja zdrowotna pacjenta w opiece długoterminowej domowej?

Edukacja pacjenta jest kluczowym elementem pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej. Dzięki odpowiednio prowadzonej edukacji pacjent zyskuje wiedzę i umiejętności niezbędne do samoopieki, a to prowadzi do lepszego funkcjonowania osoby chorej w życiu codziennym.

Każdy z podopiecznych jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Przykładowo w przypadku pacjenta z cukrzycą pielęgniarka edukuje go w zakresie stosowania leków i diety cukrzycowej.

„Bardzo często zdarza się, że pacjenci nie zdają sobie sprawy, iż przy cukrzycy nie powinni spożywać drożdżówek ani pić soków na pusty żołądek. Dlatego pielęgniarka w opiece długoterminowej domowej musi edukować pacjentów na temat istotności diety w cukrzycy. Obecnie w takiej diecie można pozwolić sobie na spożycie nieco większej ilości węglowodanów, ale wcześniej należy dostarczyć organizmowi błonnik, białko i tłuszcze. Dzięki temu indeks glikemiczny posiłku obniża się, co pozwala na spróbowanie większej ilości jedzenia bez gwałtownego wyrzutu insuliny” – mówi pielęgniarka z opieki długoterminowej domowej w BetaMed.

W przypadku pacjenta po przebytym udarze mózgu pielęgniarka skupia się na usprawnieniach ruchowych. Pokazuje pacjentowi wykonywanie prostych czynności, takich jak wzięcie grzebienia lub kubka do ręki czy też samodzielne podniesienie się z łóżka. Tego typu ćwiczenia wykonywane regularnie mogą pomóc w powrocie do częściowej lub całkowitej sprawności. Pacjent może stać się bardziej mobilny.

Edukacja rodziny pacjenta w opiece długoterminowej domowej

Edukacja rodziny pacjenta w opiece długoterminowej domowej jest równie istotna jak w przypadku samego pacjenta. Dzięki odpowiedniej wiedzy na temat opieki nad swoim bliskim członkowie rodziny mogą skutecznie wspierać go w codziennych czynnościach. Pielęgniarka przekazuje rodzinie swoją wiedzę i długoletnie doświadczenie.

Wiele rodzin pacjentów nie wie na przykład, że w ramach dofinansowania NFZ, na podstawie skierowania wystawionego przez lekarza POZ, może uzyskać dla chorego środki higieniczne, takie jak pampersy, pieluchomajtki czy podkłady. Jeśli pacjent ma problemy z cewnikiem — można zgłosić to na nocną i świąteczną opiekę. Pogotowie wysyła wówczas lekarza, aby wymienił cewnik.

Pielęgniarka pomaga także zbudować wiedzę rodziny pacjenta w zakresie pielęgnacji ran i wymiany opatrunków. Są to zazwyczaj opatrunki specjalistyczne, które należy wymieniać raz na kilka dni. Bliscy pacjenta muszą obserwować, jak goi się rana i czy nie ma stanu zapalnego lub za dużego wysięku.

Pielęgniarka uczy również, jak prawidłowo karmić pacjenta oraz jaką dietę powinien on stosować. Na przykład zwiększona ilość białka w posiłku wpływa na lepsze gojenie się ran. Jeśli pacjent je niewiele i nie spożywa odpowiedniej ilości witamin, należy ustalić dla niego odpowiednio zbilansowaną dietę. To właśnie od pielęgniarki rodzina dowiaduje się, jakie posiłki podawać pacjentowi.

Pielęgniarki edukują bliskich pacjentów w pielęgnacji odleżyn oraz w wykonywaniu codziennej toalety, np. jak kąpać pacjenta. Uczą rodzinę prawidłowych technik podnoszenia i przemieszczania pacjenta, aby zapobiegać urazom zarówno u nich, jak i u pacjenta. Pielęgniarka przekazuje także wiedzę na temat technik łagodzenia bólu.

Wiedza na temat sprzętu medycznego jest również przydatna rodzinie. Pielęgniarka przekazuje instruktaż w obsłudze sprzętu medycznego – jeśli pacjent jest wentylowany mechanicznie, to rodzina nabywa wiedzę na temat obsługi respiratora. Oprócz tego pielęgniarka może doradzić, w jaki sposób rodzina może uzyskać potrzebny sprzęt do rehabilitacji i leczenia pacjenta.

To, co dla pielęgniarki jest proste, może być trudne dla rodziny, dlatego jest ona drogowskazem dla bliskich i bardzo dużym wsparciem emocjonalnym.

Wsparcie pacjenta i jego rodziny na każdym kroku

“Edukacja w opiece długoterminowej domowej to wdrażanie pacjenta i jego rodziny w dalsze życie w chorobie, czyli jak się zachowujemy, co możemy zrobić, jak możemy sobie pomóc – w każdym aspekcie i każdej dziedzinie życia. Bez względu na to, czy chodzi o pacjenta, czy o jego rodzinę, ważne jest, aby wiedzieć, co robić i nie być pozostawionym samemu sobie. Rodzina nie musi się zastanawiać, co robić, gdy pielęgniarka wychodzi” – podsumowuje pielęgniarka opieki długoterminowej domowej z firmy BetaMed S.A.