Co to koślawe kolana?
Koślawe kolana to częsty problem ortopedyczny, który występuje szczególnie u dzieci w wieku rozwojowym. Choć często stanowi to naturalny etap rozwoju, może też sygnalizować poważne problemy zdrowotne. Zrozumienie przyczyn i sposobów radzenia sobie z tą dolegliwością jest istotne dla zapewnienia prawidłowego rozwoju dziecka.
Jeśli zauważyłeś u swojego dziecka niepokojące objawy związane z koślawością kolan,
umów wizytę do naszego Ortopedy Dziecięcego w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .
Na czym polega koślawość kolan?
Kolana koślawe to wada postawy, która dotyczy kończyn dolnych i występuje, gdy przy złączonych i wyprostowanych kolanach pomiędzy stopami powstanie odstęp powyżej 4,5 cm. Wtedy nogi układają się w kształt litery X, a oś podudzia tworzy z osią ud kąt otwarty na zewnątrz. Taką wadę kolan ocenia się poprzez mierzenie odległości między kostkami przy całkowicie wyprostowanych kończynach dolnych i tą wartość podaje się w stopniach. Wyżej opisaną wadę można nazwać też inaczej: kolana do środka lub koślawe nogi.
Kiedy koślawe kolana pojawiają się u dzieci?
Kolana koślawe pojawiają się u dzieci w wieku przedszkolnym, a ze względu na różną budowę miednicy częściej pojawia się ta wada u dziewczynek, niż u chłopców. Podczas okresu noworodkowego występuje zgięcie w stawach biodrowych i kolanowych oraz nieznaczna szpotawość kolan (odwrotność do koślawości kolan). Są to pozostałości po wewnątrzmacicznym ułożeniu podczas życia płodowego i może utrzymywać się nawet do 3. roku życia. Z kolei po okresie fizjologicznym szpotawość kolan przechodzi w fazę fizjologicznej koślawości i zanika po 6. roku życia. Gdy jednak ta nieprawidłowa budowa kolana utrzymuje się dalej po 6. roku życia to najczęściej ma już charakter trwały.
Przyczyny koślawych kolan
Jest wiele przyczyn koślawych kolan, a są to:
- dziedziczne
- wrodzona koślawość
- szybki wzrost dziecka
- choroba Pageta kości
- choroby metaboliczne
- nierównomierny wzrost kończyn dolnych
- urazy i złamania kości oraz ich niewłaściwe zrośnięcie
- przeciążenia kończyn
- krzywica
- zwyrodnienia stawowe
- reumatoidalne zapalenie stawu kolanowego
- nieprawidłowa budowa stawów
- obniżone napięcie mięśniowe
- płaskostopie i inne wady stóp
- infekcje i guzy mogące prowadzić do jednostronnego występowania koślawości kolan
- porażenia mięśni odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie stawu kolanowego
- nadwaga lub otyłość
Koślawe kolana mogą doprowadzić u dziecka do zmian kompensacyjnych, patologicznych i chorobowych w innych częściach ciała w trochę starszym wieku. Koślawość kolan może prowadzić do skoliozy, zaburzeń czucia czy też zmian mięśniowo-więzadłowych.
Jakie są objawy koślawych kolan?
Tak jak już wspomnieliśmy — koślawość kolan jest zauważalna w pozycji stojącej i pojawia się w okolicach 6. roku życia. Gdy mamy kolana koślawe to nasz chód jest najczęściej niezgrabny i niepewny, a dziecko z kolei szybko się męczy i może skarżyć się na ból. Dziecko z koślawością kolan często staje w rozkroku, a to z kolei nieprawidłowo obciąża wewnętrzną część stóp, a to z kolei może prowadzić do płaskostopia.
Jak sprawdzić, czy dziecko ma problem z koślawością kolan?
Jeśli chcemy sprawdzić, czy dziecko ma problem z koślawymi kolanami, to powinno ono stanąć na baczność i złączyć ze sobą dwa kolana. Później trzeba sprawdzić odstęp między kostkami — jeżeli odległość wynosi do 4 cm, to powinniśmy obserwować czy ta wada kolan się nie pogłębia. Z kolei jeśli odległość wynosi więcej niż 5 cm, to powinniśmy z dzieckiem udać się do lekarza, gdyż wada ta wymaga leczenia.
Jak wygląda diagnostyka kolan koślawych?
Na samym początku przeprowadza się badanie przedmiotowe, podczas którego lekarz ocenia biodro, kolano i stopy oraz ich długości i osie. Lekarz przeprowadza badanie w pozycji leżącej, co pozwala na określenie wielkości odchylenia kości udowej. Do potwierdzenia diagnozy koślawości kolan jest potrzebne zdjęcie RTG kończyn dolnych. Rzadziej stosuje się badanie USG lub tomografię komputerową. Dzięki tym badaniom lekarz będzie w stanie postawić diagnozę i wybrać odpowiednią metodę leczenia, dobrać terapię oraz ćwiczenia pacjentowi.
Leczenie koślawości kolan u dzieci
Jak wygląda leczenie w przypadku koślawości kolan u dzieci?
Leczenie koślawych kolan u dzieci różni się nieco od leczenia u osób dorosłych. Metoda leczenia zależy od stopnia skrzywienia. Najczęściej u dzieci zaleca się leczenie zachowawcze, czyli:
- unikanie długiego chodzenia, stania i ćwiczeń w rozkroku, odciążanie stawu kolanowego
- unikanie jazdy na łyżwach i nartach
- nauka właściwego chodu i stania
- unikanie siedzenia w kształcie litery W
- zmniejszenie ewentualnej nadwagi i dobranie odpowiedniej diety, która jest bogata w minerały i witaminy — odpowiedzialne za rozwój kości (witamina D i wapń)
- stosowanie wkładek na koślawość kolan
- zastosowanie gimnastyki korekcyjnej
- zalecenie pływania i jazdy na rowerze
- zalecenie masażu podwodnego
- stosowanie różnego rodzaju wkładek lub specjalistycznego obuwia, które posiada podwyższony obcas po stronie wewnętrznej (obcas Thomasa)
Co w przypadku gdy koślawość kolan nie będzie ustępować?
Jeśli koślawość kolan nie ustąpi do 10. roku życia, a wada będzie się bardziej pogłębiać to lekarz może zalecić noszenie aparatu ortopedycznego lub szyny. Rzadko, ale może się zdarzyć tak, że w czasie leczenia będzie wymagana operacja, która polegałaby na przecięciu kości i ustawieniu odłamów w prawidłowej pozycji.
Na co może mieć wpływ koślawość stawów kolanowych?
Koślawość kolan może prowadzić do nieprawidłowego mechanicznego obciążenia powierzchni stawów kolanowych, a to z kolei ma wpływ na przeciążenie przedziału bocznego, uszkodzenia łąkotki bocznej i wczesne zmiany zwyrodnieniowe. Koślawe kolana mogą mieć też wpływ na staw rzepkowo-udowy. To z kolei może spowodować boczne przyparcie rzepki, a w najgorszym przypadku może wystąpić podwichnięcie lub zwichnięcie rzepki. To też wpływa na ustawienie stawu skokowego i całej naszej stopy, dzięki temu może powstać stopa płasko-koślawa.
Jeśli zauważyłeś u swojego dziecka niepokojące objawy związane z koślawością kolan,
umów wizytę do naszego Ortopedy Dziecięcego w Centrum Medycznym BetaMed
☎ 32 420 29 00 .
https://fizjo-clinica.pl/koslawosc-kolan-przyczyny-i-leczenie-koslawych-kolan/
